เมื่อวันที่ 18 กุมภพันธ์ 2567 ที่ศาลากลางบ้านดงแสนสุข ต.ดงเย็น อ.บ้านดุง จ.อุดรธานี ผู้แทนสำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) ร่วมเป็นวิทยากรในเวทีเสวนา “สิทธิในที่ดินทำกินกับการเข้าถึงทรัพยากรของประชาชนกรณีลุ่มน้ำสงครามตอนบน” ร่วมกับมูลนิธิสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม ศูนย์กฎหมายสิทธิมนุษยชนเพื่อสังคม คณะนิติศาสตร์ ม.ขอนแก่น และวิทยาลัยการเมืองการปกครอง ม.มหาสารคาม โดยนำเสนอบทบาท หน้าที่และอำนาจของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) หลักการสิทธิมนุษยชนอันเกี่ยวเนื่องกับสิทธิในที่ดินและสิทธิชุมชน ตัวอย่างและผลการดำเนินงานของ กสม. เพื่อแก้ไขปัญหาสิทธิในที่ดินและชุมชน ตลอดจนสร้างองค์ความรู้และความเข้าใจให้แก่ชาวบ้านในพื้นที่ลุ่มน้ำสงครามตอนบน และพื้นที่ใกล้เคียง ที่ประสบปัญหาการรับรองเอกสารสิทธิในที่ดินทำกินบริเวณลุ่มน้ำสงครามตอนบน ทั้งนี้ เวทีดังกล่าวมีวิทยากรได้แก่ ผู้แทนส่วนจัดการที่ดินป่าไม้ สำนักทรัพยากรป่าไม้ที่ 6 จ.อุดรธานี และผู้แทนกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมห้วยเสือเต้นและโคกหินขาว  และมีชาวบ้านลุ่มน้ำสงครามตอนบนเข้าร่วมเวทีจำนวนกว่า 300 คน
 
          ในเวทีได้มีการแลกเปลี่ยนและสะท้อนปัญหาเกี่ยวกับปัญหาการออกเอกสารสิทธิที่ดินทำกินของชาวบ้านในบริเวณลุ่มน้ำสงครามตอนบน กว่า 2,300 ไร่ ซึ่งส่วนใหญ่ยังไม่ได้มีเอกสารสิทธิครอบครอง แม้จะมีการทำประโยชน์ด้านการเกษตรในพื้นที่มานานกว่า 30ปี  ซึ่งในช่วงที่ผ่านมาได้ยื่นเรื่องเพื่อขอออกเอกสารสิทธิไปยังหน่วยงานต่าง ๆ แต่ไม่ได้รับคำตอบแต่อย่างใด ทำให้ชาวบ้านเกิดข้อกังวลใจและเกิดความสับสนถึงกระบวนการในการขอออกเอกสารสิทธิครอบครองที่ดิน  โดยในเวทีมีการเสนอแนะแนวทาง ได้แก่ เชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้านที่ดินและหน่วยงานแก้ไขปัญหาอื่น ๆ เข้าร่วมในการเปิดพื้นที่เวทีในครั้งต่อไป เพื่อให้องค์ความรู้เกี่ยวกับขั้นตอนกระบวนการในการขอเอกสารสิทธิในที่ดินและหาแนวทางแก้ไขปัญหาร่วมกัน  ทั้งนี้ ให้ผู้นำชุมชนรวบรวมหลักฐานข้อมูลการถือครองที่ดินของชาวบ้านเพื่อเตรียมดำเนินการขอเอกสารสิทธิ โดยดำเนินการเป็นองค์รวมเพื่อยกระดับให้เห็นสภาพปัญหาในพื้นที่อย่างแท้จริง
 
          ภายหลังจบการเสวนาผู้แทนชาวบ้านลุ่มน้ำสงครามตอนบนในพื้นที่ ต.ดงเย็น อ.บ้านดุง จ.อุดรธานี  ได้ยื่นหนังสือต่อผู้แทนสำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือเพื่อขอให้ดำเนินการใน 2 ประเด็นได้แก่ 1) ขอให้ช่วยตรวจสอบในการรับรองสิทธิในที่ดินของประชาชนในพื้นที่  2) ขอให้เป็นตัวกลางในการประสานกับหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อชี้แจงข้อมูลให้กับประชาชนในพื้นที่  ทั้งนี้สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือจะได้ดำเนินการตามหน้าที่และอำนาจในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนรวมถึงการประสานการช่วยเหลือด้านสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้องต่อไป