เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน 2567 เวลา 09.30 น. ณ ห้องประชุม 709 สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (สำนักงาน กสม.) และผ่านแอปพลิเคชัน Zoom Meeting นางสาวสุภัทรา  นาคะผิว กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พร้อมด้วย นายพิทยา จินาวัฒน์ ที่ปรึกษาประจำ กสม. และเจ้าหน้าที่กลุ่มงานตรวจเยี่ยมสถานที่ควบคุมตัวและการป้องกันการทรมาน สำนักงาน กสม. เข้าร่วมประชุมเพื่อเตรียมการตรวจเยี่ยมสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดร่วมกับผู้แทนภาครัฐ ภาควิชาการ และภาคประชาสังคม เพื่อหารือเกี่ยวกับความสำคัญของการป้องกันการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสมในบริบทการดำเนินงานของสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด และการตรวจเยี่ยมสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดตามมาตรฐานพิธีสารเลือกรับของอนุสัญญาต่อต้านการทรมานและการประติบัติหรือการลงโทษอื่นที่โหดร้าย ไร้มนุษยธรรม หรือที่ย่ำยีศักดิ์ศรี (OPCAT) ในปี 2568

          ในการนี้ นายแพทย์ กู้ศักดิ์  บำรุงเสนา รองผู้อำนวยการสำนักงานเลขานุการคณะกรรมการบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติด ได้นำเสนอบทบาทของภาครัฐในการกำกับดูแลสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด โดยมีสาระสำคัญเกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ของภาครัฐตามประมวลกฎหมายยาเสพติด อนุบัญญัติและมาตราที่สำคัญตามประมวลกฎหมายยาเสพติดที่เกี่ยวกับการบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติด บทบาทหน้าที่ของสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดตามประมวลกฎหมายยาเสพติด

          นายแพทย์อังกูร ภัทรากร นายแพทย์ทรงคุณวุฒิ ที่ปรึกษาสถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี ได้นำเสนอแนวคิด บทบาท และแนวทางของภาครัฐในการบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติด โดยมีสาระสำคัญเกี่ยวกับหลักการ แนวคิด และมาตรฐานระหว่างประเทศที่ได้รับการพัฒนานับตั้งแต่การประชุมสมัชชาสหประชาชาติสมัยพิเศษว่าด้วยปัญหายาเสพติดโลก (United Nations General Assembly Special Session on the World Drug Problem 2016) ซึ่งจัดขึ้นในปี 2559 ณ สำนักงานสหประชาชาติ นครนิวยอร์ค สหรัฐอเมริกา รวมถึงบทบาทภารกิจและอำนาจหน้าที่ของสถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนีและโรงพยาบาลเฉพาะทางด้านยาเสพติด

          จากนั้น ที่ประชุมได้แลกเปลี่ยนข้อมูลเกี่ยวกับบทบาทในการจัดตั้งและการกำกับดูแลสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดโดยหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน และหารือเกี่ยวกับแนวทางการตรวจเยี่ยมสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ในปี 2568 โดยมีกำหนดจะค้นหาสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดที่เป็นตัวอย่างที่ดีทั้งในมิติประสิทธิผลของการบำบัดรักษาและการเคารพสิทธิของผู้ป่วย ภูมิภาคละ 1-2 แห่ง เพื่อเรียนรู้และขยายผลจากตัวอย่างที่ดี และพัฒนาหรือผลักดันให้มีแนวปฏิบัติและ/หรือมาตรฐานการปฏิบัติในมิติการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและการป้องกันการทรมานในการดำเนินงานของสถานฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดโดยความร่วมมือกับกระทรวงสาธารณสุข ตลอดจนกำหนดจะเผยแพร่ความรู้ด้านสิทธิมนุษยชนและการป้องกันการทรมานทั้งตามมาตรฐานระหว่างประเทศและพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565