เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2567 เวลา 10.00 น. นางสาวศยามล  ไกยูรวงศ์ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พบนายปรีชา สุวรรณวัฒน์ กับพวก (ผู้ร้อง) เพื่อแจ้งผลการประสานคุ้มครองสิทธิมนุษยชน กรณีการแก้ไขปัญหาการออกโฉนดที่ดินของประชาชน พื้นที่ตำบลโคกสะบ้า ตำบลนาข้าวเสีย อำเภอนาโยง และ ตำบลนาชุมเห็ด อำเภอย่านตาขาว จังหวัดตรัง สืบเนื่องจาก ผู้ร้องร้องเรียนมาที่คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ว่า ประชาชนอยู่อาศัยและทำกินในที่ดินพื้นที่ตำบลโคกสะบ้า ตำบลนาข้าวเสีย อำเภอนาโยง และตำบลนาชุมเห็ด อำเภอย่านตาขาว โดยได้บุกเบิกและจดแจ้งการครอบครองที่ดินตามเอกสาร ส.ค. 1 ตั้งแต่ช่วงปี 2435 - 2498 ต่อมาเมื่อปี 2543 ผู้ร้องและพวก (41 ราย) ได้ยื่นคำขอออกโฉนดที่ดินต่อสำนักงานที่ดิน จ. ตรัง โดยสำนักงานที่ดิน จ. ตรัง และกรมที่ดิน รับคำขอดังกล่าวและส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปรังวัดที่ดิน รวมทั้งให้ผู้ร้องชำระค่าธรรมเนียม แต่ปัจจุบันผู้ร้องยังไม่ได้รับโฉนดที่ดินและไม่ได้รับแจ้งผลการดำเนินการหรือชี้แจงเหตุผลใดๆ

          กสม. พร้อมด้วยพนักงานเจ้าหน้าที่ได้มีการจัดประชุมเพื่อให้สำนักงานที่ดินจังหวัดตรังให้ข้อมูล และมีผลสรุปว่า กลุ่มที่ 1 กรณีที่ดินของบุคคลที่มี ส.ค.1 ให้ยื่นคำขอดำเนินการพิสูจน์สิทธิที่ดินเพื่อขอออกโฉนดที่ดิน และ กลุ่มที่ 2 กรณีบุคคลที่ครอบครองมาก่อนพ.ศ. 2473 ที่มณฑลภูเก็ตประกาศกำหนดที่ดินสาธารณประโยชน์ ซึ่งต่อมาพัฒนาเป็นการออกหนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง (น.ส.ล.) เช่น ที่สาธารณประโยชน์ทุ่งหนองเคียนพอก และ ที่ดินสาธารณประโยชน์ บ้านชุมแสง รวมทั้งบุคคลที่ได้รับการตกทอดทางมรดก หรือมีการซื้อขายที่ดินโดยครอบครองและทำประโยชน์ต่อเนื่องกันมา  แต่ไม่มีเอกสารของทางราชการใดๆ ให้ กสม ประสานไปยังสำนักงานคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ (สคทช.) เพื่อหาแนวทางในการพิสูจน์สิทธิที่ดินเพื่อให้ได้โฉนดที่ดิน

          ทั้งนี้ กสม. พร้อมด้วยพนักงานเจ้าหน้าที่ได้จัดประชุมหารือร่วมกันกับ สคทช. และกรมที่ดินเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2567 ผลการประชุมสรุปว่า ทาง สคทช. รับที่จะไปดำเนินการศึกษาหาทางออกแก้ไขปัญหาสำหรับกรณีของกลุ่มที่ 2 ซึ่งเป็นปัญหาทั่วประเทศ ผลการศึกษาจะเสร็จในเดือนมีนาคม 2568 โดยภายหลังจากการประชุมร่วมกับ สคทช. แล้ว ทาง กสม.จึงได้ไปชี้แจงแก่ผู้ร้อง เพื่อให้ผู้ร้องและพวก รวมทั้งกลุ่มใหม่ ที่อยู่ในลักษณะเดียวกันกับกลุ่มที่ 2 เตรียมการรวบรวมรายชื่อพร้อมทั้งข้อมูลและหลักฐานในการแสดงว่าครอบครองและทำประโยชน์มาก่อนปี 2473 เพื่อส่งให้ สคทช. ในการศึกษาเพื่อแก้ไขปัญหาให้ได้สิทธิในที่ดินต่อไป