ประเทศไทยเป็นภาคีอนุสัญญาว่าด้วยการขจัดการเลือกปฏิบัติต่อสตรีในทุกรูปแบบ (CEDAW) ตั้งแต่ปี 2528 โดยมุ่งส่งเสริมความเสมอภาค รับรองสิทธิและโอกาสที่เท่าเทียมกันระหว่างเพศในการพัฒนาศักยภาพ การมีส่วนร่วมทางการเมือง การบริหาร การศึกษา การประกอบอาชีพ สุขอนามัย รวมทั้งความเสมอภาคตามกฎหมาย แต่จนถึงปัจจุบันผู้หญิงรวมทั้งกลุ่มบุคคลผู้มีความหลากหลายทางเพศยังถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน ถูกเลือกปฏิบัติ อีกทั้งยังมีกรณีที่ความแตกต่างด้วยเหตุแห่งเพศถูกนำมาเป็นข้ออ้างเพื่อจำกัดบทบาททั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และยังพบว่าสัดส่วนของการมีส่วนร่วมแม้ในระดับนโยบายและการบริหารงานยังไม่สะท้อนถึงแนวคิดความเท่าเทียมระหว่างเพศ ดังเห็นได้จากคณะรัฐมนตรีชุดที่ 64 มีนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีหญิง ร้อยละ 22.22 สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหญิง ร้อยละ 19.20 และสมาชิกวุฒิสภาหญิง ร้อยละ 22.50 ขณะที่ในภาคราชการส่วนกลาง มีผู้หญิงดำรงตำแหน่งบริหาร ร้อยละ 25 และราชการส่วนท้องถิ่น ร้อยละ 11.86 และภาคเอกชนมีผู้บริหารหญิง ร้อยละ 27.72 นอกจากนี้ ด้วยสภาพเศรษฐกิจปัจจุบันที่ทำให้ผู้หญิงต้องหารายได้จุนเจือครอบครัว สังคมบางส่วนยังคาดหวังให้ผู้หญิงต้องทำหน้าที่หลักในการดูแลครอบครัวอย่างสมบูรณ์อีกด้วย

            คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ให้ความสำคัญกับการคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิและความเสมอภาคทางเพศ โดยมีข้อเสนอแนะไปยังรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้ดำเนินการหลายประการ เช่น ผลักดันการยุติความรุนแรงในครอบครัวเป็นวาระแห่งชาติ เสนอแก้ไขให้ความผิดตาม พ.ร.บ. คุ้มครองผู้ถูกกระทำความรุนแรงในครอบครัว พ.ศ. .... เป็นความผิดอันยอมความไม่ได้ รณรงค์สร้างความตระหนักเรื่องการคุกคามและการล่วงละเมิดทางเพศในการทำงาน สนับสนุนการจัดให้มีบริการยุติการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัย รวมทั้งส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจของผู้หญิงในทุกระดับ

            เนื่องในโอกาสวันสตรีสากล 8 มีนาคม ประจำปี 2568 กสม. จึงขอเป็นกำลังใจให้ผู้หญิงรวมทั้งกลุ่มบุคคลผู้มีความหลากหลายทางเพศทุกคนนำศักยภาพและความสามารถของตนมาใช้ในการบริหารและมีส่วนร่วมทางการเมืองในทุกระดับ เพื่อร่วมกันพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน รวมทั้งขอให้ทุกคนในสังคมไม่ว่าเพศใด เคารพสิทธิและความเสมอภาคทางเพศ ตลอดจนขอให้รัฐบาลและทุกภาคส่วนของสังคมเร่งดำเนินการจัดบริการที่จำเป็นสำหรับผู้หญิง เพื่อนำประเทศไปสู่สังคมที่เป็นธรรม ปราศจากการเลือกปฏิบัติด้วยเหตุแห่งเพศ ปลอดภัยจากการใช้ความรุนแรง และมีศักดิ์ศรีเท่าเทียมกัน

พรประไพ กาญจนรินทร์

ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ