เมื่อวันที่ 25 - 26 มกราคม 2568 สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) ได้จัดกิจกรรมการอบรมเชิงปฏิบัติการ กสม. อีสานสัญจร “ค่ายเยาวชนอีสานรุ่นใหม่ ใส่ใจสิทธิ รักษ์สิ่งแวดล้อม” ณ โรงเรียนบ้านคำบอนคุรุราษฎร์บำรุง ต. โคกสูง อ. อุบลรัตน์ จ. ขอนแก่น

          การจัดกิจกรรมในครั้งนี้ สำนักงาน กสม. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือได้ดำเนินงานร่วมกับภาคีเครือข่ายในพื้นที่ ได้แก่ เครือข่ายกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมลำน้ำพอง สำนักเครือข่ายสื่อสาธารณะ ThaiPBS และสถานศึกษาในพื้นที่อำเภออุบลรัตน์ และ อ. น้ำพอง จ. ขอนแก่น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมความตระหนักรู้แก่เด็กและเยาวชนในเรื่องสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม การสร้างจิตสำนึกต่อหน้าที่และความรับผิดชอบต่อชุมชนและสังคม รวมทั้งทักษะการรับมือต่อปัญหาวัยรุ่นและปัญหาสังคมรอบตัว ตลอดจนทักษะสื่อสารประเด็นในพื้นที่อย่างสร้างสรรค์ ซึ่งจะนำไปสู่การเกิดเครือข่ายคนรุ่นใหม่ที่มีความเข้มแข็งในการป้องกันปัญหาสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้นในพื้นที่โดยเฉพาะในประเด็นผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมจากการประกอบธุรกิจของโรงงานอุตสาหกรรมในบริเวณลำน้ำพอง อันเป็นแหล่งน้ำสำคัญในการอุปโภค บริโภค รวมทั้งการประมงและเกษตรกรรมของผู้คนซึ่งครอบคลุมพื้นที่ใน อ. อุบลรัตน์และ อ. น้ำพอง จ. ขอนแก่น

          ทั้งนี้ กิจกรรมดังกล่าว มีผู้เข้าร่วมเป็นเด็กและเยาวชนจาก 8 สถานศึกษาและเครือข่ายชุมชนในพื้นที่ อ. อุบลรัตน์ และอ. น้ำพอง จ.ขอนแก่น ประมาณ 80 คน โดยผู้เข้าร่วมจะได้เรียนรู้ประเด็นสิทธิมนุษยชนอันเกี่ยวเนื่องกับปัญหาชุมชนและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนทักษะการใช้เครื่องมือเพื่อการตรวจสอบผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม การสื่อสารและนำเสนอข่าว และกลไกการเข้าถึงหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องเพื่อแก้ปัญหา ผ่านกระบวนการต่าง ๆ โดยวิทยากรจากสำนักงาน กสม.พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 10 (ขอนแก่น) สำนักเครือข่ายสื่อสาธารณะ ThaiPBS สํานักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดขอนแก่น สถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชนจังหวัดขอนแก่น และสำนักข่าวออนไลน์ เดอะอีสานเรคคอร์ด โดยมีกิจกรรมประกอบด้วย กิจกรรมกระบวนการ “สิทธิ หน้าที่ และสิทธิมนุษยชนในชีวิตประจำวัน” กิจกรรมการเสวนา “สถานการณ์ปัญหาสิ่งแวดล้อม และปัญหาโลกร้อนในภาคอีสาน”  กิจกรรมส่งเสริมความรู้ “สื่อเพื่อการสร้างสรรค์และสื่อสารประเด็นสังคม” กิจกรรมลงพื้นที่เพื่อศึกษาประเด็นน้ำและสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ชุมชนรอบบึงโจด กิจกรรมส่งเสริมความรู้ “รู้เท่าทัน เตือนภัย ให้ความรู้ ปัญหาสังคมรอบตัว ปัญหาการกระทำความผิดของวัยรุ่น และการใช้สื่อออนไลน์อย่างรู้เท่าทัน”

          นอกจากนี้เด็กและเยาวชนยังได้มีการนำเสนอประเด็นการสื่อสารของเยาวชน จากการลงพื้นที่เพื่อสำรวจ ผ่านเครื่องมือของนักข่าวพลเมือง รวมทั้งการอ่านคำประกาศเจตนารมณ์และออกแบบแผนปฏิบัติการเยาวชนเพื่อการมีส่วนร่วมด้านสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมในพื้นที่เพื่อนำไปสู่การเกิดเครือข่ายในการป้องกันและแก้ไขปัญหาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมบริเวณลำน้ำพองที่เกิดขึ้นมาอย่างยาวนานหลายสิบปี อันเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของกิจกรรม กสม. อีสานสัญจร ในการอบรมและสร้างองค์ความรู้ แนวคิด และพัฒนาศักยภาพเพื่อการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนให้แก่ผู้คนในพื้นที่ที่เกิดปัญหาสิทธิมนุษยชนมาอย่างยาวนาน เพื่อให้แกนนำเยาวชนและชุมชนในพื้นที่ดังกล่าวเกิดความเข้มแข็งและเป็นเครือข่ายในการดำเนินงานด้านสิทธิมนุษยชนในพื้นที่ร่วมกันต่อไป